Skip to content
Agenda

Agenda

De BKVT heeft haar jaarlijks verslag voor 2023 gepubliceerd. U kan het hieronder downloaden.

De BKVT heeft dit jaar het partnerschap met de uitgeverij Die Keure verlengd en biedt u weer toegang tot de online versie van het juridisch woordenboek J. Moors NL<>FR voor een vast bedrag van slechts 50 euro per jaar in plaats van 115 euro. De papieren versie is verkrijgbaar voor 162 euro in plaats van 195 euro.

Hiermee hebt u vanaf welke computer dan ook altijd toegang tot de meest up-to-date versie van het woordenboek (én zorgt u ervoor dat er minder bomen hoeven te worden gekapt).

Het juridische woordenboek Nederlands-Frans, Frans-Nederlands van Joseph Moors werd voor het eerst uitgegeven in 1953 en is vandaag toe aan zijn 7e druk. Het woordenboek is de referentie bij uitstek in de wereld van juridische vertalingen. Het telt tienduizenden lemma’s en taalkundigen vinden er snel en gemakkelijk de vakterm die ze zoeken. Het woordenboek is dan ook onmisbaar voor juridische vertalers. Een troef waarvan de leden van de BKVT graag gebruik zullen maken, zoveel is zeker.

Meer info: https://www.juridischwoordenboekmoors.be/nl/method

Als deze uitzonderlijke aanbieding u interesseert, volg dan de instructies hieronder:

1) Stort 50 euro/162 euro* op de bankrekening van de BKVT: BE32 3100 4638 6702, mededeling: MOORS 24 – voornaam & naam

2) Stuur een e-mail naar  om uw persoonlijke toegangscodes/de leveringsinformatie te verkrijgen.

Das deutsch-französische Netzwerk (Réseau franco-allemand) trifft sich jedes Jahr Ende Oktober, abwechselnd in den beteiligten Ländern: Belgien, Deutschland, Frankreich, Österreich und der Schweiz. 2023 fand das Treffen in Brüssel statt. 

Weitere Informationen in dem Bericht, s.u.

Het Charter van goede en collegiale praktijken kwam er naar aanleiding van de vele uitdagingen waarmee conferentietolken tijdens en na de pandemie geconfronteerd werden. Het is een document geworden dat de conferentietolken de mogelijkheid biedt om op een professionele en kwaliteitsvolle manier tolkdiensten te blijven aanbieden. Bovendien maakt het nieuwkomers wegwijs in de Belgische tolkenmarkt.

De recentste versie van het Charter voor goede en collegiale praktijken omvat een kleine aanpassing (blz 3 – praktische modaliteiten), waardoor het Charter en het Vademecum overheidsopdrachten nu op één lijn zitten, en ook rekening wordt gehouden met internationale aanbevelingen.

Graag nodigen we jullie uit om de aanbevelingen in dit document zoveel mogelijk toe te passen, zodat deze goede praktijken verder ingang kunnen vinden.

Mijnheer de minister,

LinguaJuris, de commissie die binnen de Belgische Kamer van Vertalers en Tolken de beëdigd vertalers en tolken vertegenwoordigt, heeft onlangs vernomen dat de FOD Justitie een openbare aanbesteding voor de vertaling van documenten heeft uitgeschreven (openbare procedure 2023/COP/4153 voor de schriftelijke vertaling, al dan niet beëdigd, van documenten van uiteenlopende aard voor rekening van de FOD Justitie).

Onze commissie en haar leden stellen zich heel wat vragen bij het feit dat deze openbare aanbesteding eveneens betrekking heeft op beëdigde vertalingen.

We zouden graag uw aandacht willen vestigen op het feit dat sinds de wet van 10 april 2014 tot wijziging van verschillende bepalingen met het oog op de oprichting van een nationaal register voor beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken “uitsluitend de personen die […] opgenomen zijn in het nationaal register voor beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken, gemachtigd (zijn) […] de titel beëdigd vertaler, tolk en vertaler-tolk te voeren en bevoegd (zijn) om de hen bij wet toevertrouwde vertaal- of tolkwerkzaamheden te verrichten” (art. 555/6 van het Gerechtelijk Wetboek).

Wanneer er nu een tussenpersoon wordt ingeschakeld in het proces, koesteren wij de gegronde vrees dat er geen garantie meer zal zijn dat deze verplichting ook effectief wordt nageleefd en dat de beëdigde vertalingen in feite zullen worden toevertrouwd aan niet-beëdigde personen, om nadien te worden getekend door een beëdigd vertaler die de opdracht zelf niet heeft uitgevoerd.

Dat beantwoordt geenszins aan de geest van de wet, noch aan de bepalingen van de deontologische code (Koninklijk Besluit van 18 april 2017), waarvan artikel 2 luidt “De bepalingen van deze code hebben tot doel de partijen bij elke door de wet aan de beëdigde vertalers, tolken en vertalers-tolken toevertrouwde vertaal- of tolkopdracht te beschermen, de waardigheid en de integriteit van het beroep te bewaren en de kwaliteit van de door geregistreerde vertalers, tolken en vertalers-tolken gepresteerde diensten te waarborgen.”

We zijn dus van mening dat een beëdigde vertaling verplicht dient te worden uitgevoerd door een beëdigd vertaler die is ingeschreven in het recent opgerichte nationaal register van beëdigd vertalers en tolken. Een beroep doen op iemand die niet is ingeschreven in het nationaal register, is volgens artikel 555/15 van het Gerechtelijk Wetboek slechts mogelijk “bij een met redenen omklede beslissing” en kan bijgevolg geen structureel karakter krijgen.

De kern van deze openbare aanbesteding is bovendien zowel in strijd met de inspanningen van de beëdigd vertalers en tolken als met het beleid van de FOD Justitie van de voorbije jaren. De eisen waaraan de BVT moeten voldoen (behalen van een attest van juridische kennis, permanente vorming, enz.) om het vereiste kwaliteitsniveau te halen, worden alsmaar strenger. De inschakeling van een tussenpersoon, die wellicht eerder economische kengetallen op de voorgrond stelt, kan ertoe leiden dat deze kwaliteitszorg op de helling komt te staan en aanleiding geven tot een leegloop van het nationaal register van beëdigd vertalers en tolken.

Inhoudelijk moeten we evenzeer kanttekeningen plaatsen bij de in de aanbesteding opgelegde tariefbepaling, meer bepaald bij het feit dat niet wordt betaald voor eventueel al vertaalde of terugkomende teksten. Dat is in strijd met de kwaliteitsvereiste voor beëdigde vertalingen. Een dergelijke bepaling impliceert dat reeds vertaalde teksten worden hergebruikt zonder enige revisie en controle of zonder aanpassing aan de context. We verzetten ons uitdrukkelijk tegen deze gang van zaken, temeer daar het in casu beëdigde vertalingen betreft, waarvoor een fysieke persoon de verantwoordelijkheid draagt.

In dat verband verwijzen we naar ons Vademecum Openbare aanbestedingen voor vertaaldiensten, een naslagwerk dat heel wat openbare diensten gebruiken. Hierin wordt uiteengezet dat het gebruik van vertaaltools door de vertaler niet betekent dat er geen revisie is vereist. Dat geldt a fortiori voor beëdigde vertalingen. Het reeds genoemde vademecum vindt u in de bijlage.

Om deze en andere redenen die wij tijdens een ontmoeting met u graag uitvoerig willen uitleggen, vraagt LinguaJuris u uitdrukkelijk om deze aanbesteding op te schorten of minstens de beëdigde vertalingen uit te sluiten.

Met bijzondere hoogachting,

Francis Auquier – Voorzitter van de sectorcommissie LinguaJuris
Max De Brouwer – Voorzitter van de BKVT

Op 13 oktober 2023 organiseerde de werkgroep Artificiële Intelligentie van de BKVT een namiddag met als titel: ‘Kunstmatige intelligentie in vertalen en tolken’. De conferentie richtte zich zowel tot leden als tot niet-leden van onze beroepsvereniging.

Een zestigtal deelnemers is op de uitnodiging ingegaan. De korte samenvatting van de vaststelling die als een rode draad door alle uiteenzettingen liep, klinkt als volgt: de veranderingen in de vertaal- en in de tolksector zijn onvermijdelijk, en we hebben geen andere keuze dan ons aan te passen! Gelukkig is de technologie nog niet zo ver gevorderd dat ze de mens vervangt, integendeel.

Ana Lioara Firea, tolk bij Copa-Cogeca, opende de conferentie met een historisch overzicht van AI in de tolkwereld en ging daarna dieper in op de CAI-tools (Computer Assisted Interpretation tools). Deze tools kunnen tolken helpen met eigennamen, cijfers, vaktermen en letterwoorden. Daarnaast werden de ASR-systemen (Automatic Speech Recognition) overlopen op basis van verschillende criteria. Deze tools werden effectief ontwikkeld door en voor tolken, maar de vraag is of ze verder uitgewerkt zullen worden samen met tolken. Bepaalde hulpmiddelen kwamen kort aan bod (Kudo, Smarterp, Interpretbank). Uit de opgedane kennis blijkt dat deze technologieën zeker veelbelovend zijn, maar dat tolken opgeleid moeten worden in het gebruik ervan, dat er gezorgd moet worden voor een minimale vertraging, een passende nauwkeurigheid en ergonomie, en de deelname van een ruime waaier aan betrokkenen voor het gebruik ervan (studenten, ervaren tolken). Bovendien zouden de tools uitgebreid moeten worden naar een groter aantal talen, plus accenten van zowel moedertaalsprekers als niet- moedertaalsprekers.

Daarna nam Silvia Mandrioli – freelancevertaalster, bèta-tester voor Cotranslator.ai en Custom.MT, annotator voor Google BARD – het woord om het onderwerp specifiek vanuit de invalshoek van het vertalen te bekijken. Ze besprak eerst de verschillen tussen Google Translate en ChatGPT vanuit historisch oogpunt, en aansluitend hun respectieve voor- en nadelen. Ze gaf ook een overzicht van de software (CoTranslator AI, Lokalise, GabyT) en de beschikbare plug-ins om AI te gebruiken bij het vertalen (SDL Trados plug-ins: Open AI translator, Custom MT). Er werden enkele concrete voorbeelden gegeven van het gebruik van ChatGPT bij het vertalen en reviseren. De conclusie is dat deze tools zich nog in de ontwikkelingsfase bevinden en verder geoptimaliseerd moeten worden. Silvia ging ook dieper in op de kwestie van de verloning (per uur of per woord). Afrondend had ze het over de specifieke kenmerken van vertalers, revisoren en annotatoren en kort over beëdigde vertalingen en ChatGPT.

Alba Carvajval (tolk) en Jeroen Steel (vertaler) hebben daar meteen op ingepikt met een samenvatting van de ATA-conferentie ‘Empowering professionals to innovate and strive’, die ze allebei bijwoonden. Alba onderstreepte eerst dat er op deze conferentie minder applicaties voor tolken dan voor vertalen aan bod kwamen. Ze heeft enkele lessen uit de conferentie getrokken: het is absoluut noodzakelijk om zich aan te passen aan de veranderingen, en het is belangrijk om zich te differentiëren en tegelijkertijd marketingvaardigheden te ontwikkelen. Hyperspecialisatie en de onmiskenbare IT-component vormen ook ontwikkelingen die zich aan de horizon aftekenen, met allicht minder beschikbare tolkjobs, maar nieuwe functies die

doorgedreven specialisatie vergen. Alba verwees ook naar de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de AI-sector, en beëindigde haar uiteenzetting met een minidemonstratie van het systeem Notion voor het aanmaken van woordenlijsten, samenvattingen en definities.

Jeroen Steel besprak bij wijze van inleiding de veranderingen die AI zal teweegbrengen in de vertaalsector, met een beschrijving van de drie fasen in de evolutie van machinevertaling, gaande van MT op basis van regels naar statistische MT en tot slot naar neurale MT. In de nieuwe markt zullen bepaalde opdrachten gesneden koek zijn voor de machines, terwijl andere zullen neerkomen op de nabewerking (post-editing) van machinevertalingen. Bepaalde opdrachten zullen worden toevertrouwd aan vertalers met sociale vaardigheden of aan specialisten. Vervolgens beschreef Jeroen de troeven van menselijke vertaling ten opzichte van de prestaties van machines: toegevoegde waarde bieden, de klant sensibiliseren, een marketingaanpak ontwikkelen. Hij schetste ook de vooruitzichten voor de nieuwe beroepen, vooral op het vlak van post-editing (volledig of ‘light’). Hij ging in detail in op de processen en mogelijke valkuilen, en wees tot slot op de rivaliteit of symbiose tussen tools voor machinevertaling en vertaalgeheugens.

Rita Roggen, vertaalster-tolk en lid van de Commissie LinguaJuris van de BKVT, sloot de reeks presentaties af met een uiteenzetting over vertrouwelijkheid op het vlak van artificiële intelligentie. Rita bleef eerst stilstaan bij de definitie van AI, en wees vervolgens op de culturele en emotionele capaciteiten van de mens, die in tegenstelling tot een machine humor of ironie kan onderkennen en in staat is zichzelf te corrigeren in geval van fouten. Vertrouwelijkheid was de rode draad doorheen haar betoog, met de dwingende noodzaak om gegevens maximaal te beschermen en te anticiperen op gevaren die verband houden met de opslag en het gebruik van gegevens. Tot slot lichtte ze onze deontologische verplichtingen toe en het belang van de naleving van de AVG. Ze stipte ook het voorbereidende werk van de EU aan voor een wet rond AI (de AI Act), waarop de Belgische wetgeving zich zou baseren om tot betrouwbare AI te komen en de veiligheid te waarborgen.

Ter afronding van deze verrijkende presentaties en discussies heeft BKVT-voorzitter Max De Brouwer het woord genomen om de verschillende initiatieven van de BKVT te overlopen, zoals het conventioneringsproject, de vergadering met een vijftiental voorzitters van beroepsverenigingen die tot de oprichting van werkgroepen rond AI leidde, onder leiding van de FIT.

Hij nodigde de deelnemers van harte uit om zich in geval van interesse bij de werkgroep aan te sluiten, en sprak de hoop uit dat deze vergadering de eerste zou zijn in een lange reeks.

Als je de Werkgroep AI wilt steunen, laat dat dan gerust weten aan het secretariaat van de BKVT ().

De Internationale Organisatie voor Standaardisatie (ISO) werkt aan verschillende normen die ons beroep aanbelangen. Zo wordt momenteel gewerkt aan een nieuwe norm over de werkomgeving van conferentietolken (ISO 17651, over vaste cabines, mobiele cabines en hubs) en wordt de norm over de uitrusting voor simultaantolken (ISO 20109 van 2016) opnieuw onder de loep genomen.

In het voorjaar van dit jaar zocht onze collega Fernando Lasarte Prieto (AIIC) contact naar aanleiding van de norm over hubs. Dat was voor ons de rechtstreekse aanleiding om aansluiting te zoeken bij NBN en ISO. Fernando heeft ons wegwijs gemaakt in de ISO-procedures en heel wat praktische hulp geboden bij de onboarding, waar we hem ontzettend dankbaar voor zijn! We hopen overigens dat dit een aanzet kan zijn voor een meer gestructureerde samenwerking met AIIC.

Van 11 tot 16 juni 2023 vond de jaarlijkse vergadering van het technische comité over taal en terminologie (in ISO-jargon het ISO/TC37) plaats in Brussel. Naast professionele tolken waren o.a. ook bedrijven en internationale instellingen vertegenwoordigd. Nadine Slootmans maakt als ISO-expert voor de BKVT deel uit van de werkgroepen 2 en 3 van het subcomité 5. Subcomité 5 houdt zich bezig met vertalingen, tolkwerk en aanverwante technologieën: werkgroep 2 betreft tolken, werkgroep 3 faciliteiten en uitrusting voor tolkdiensten.

ISO aan het werk

Nadine Slootmans: Ik was aanwezig tijdens de inleidende zitting en officiële opening. Die vonden net als de werksessies zelf plaats in de gebouwen van de Europese instellingen. De werksessies konden ook online gevolgd worden. Voor het werk rond de norm betreffende hubs van start ging, stuurde de BKVT alvast een verklaring in om onder andere de aandacht te vestigen op het feit dat online tolken een hoge cognitieve belasting met zich meebrengt en dat bijgevolg de hoogste kwaliteitseisen moeten worden gesteld aan de werkomgeving. Tijdens de ISO-week probeerde ik verder zoveel mogelijk sessies van werkgroep 3 bij te wonen, hoewel mijn rol in grote mate beperkt bleef tot die van waarnemer. De overvloed aan documenten en sessies was best wel indrukwekkend, en ik heb de tijd vooral gebruikt om me in te werken. Ik leerde veel bij over de inhoud van de normen en de werking van ISO en NBN.

Tijdens de laatste sessie werden een aantal resoluties goedgekeurd, waardoor sommige normen in de volgende fase van ontwikkeling terecht kwamen. De norm over simultaantolken vanuit hubs zou verder worden herwerkt door een kleinere werkgroep. Voor de verdere evaluatie en herwerking van deze tekst kan de BKVT tot midden oktober opnieuw haar input geven. Wie meer wil weten of een bijdrage wil leveren, kan altijd contact opnemen met het Forum Conferentietolken!

Dans le cadre de notre partenariat avec la société ABC Soft, qui distribue l’outil Antidote en Belgique, les membres de la CBTI peuvent bénéficier d’une promo exceptionnelle du 9 octobre au 30 novembre 2023 : la licence Antidote 11 perpétuelle au prix de 99 euros au lieu de 119 euros et l’abonnement annuel à Antidote+ Personnel au prix de 49 euros au lieu de 59 euros.

Antidote, c’est quoi ?

Il s’agit d’un logiciel de correction grammaticale et d’aide à la rédaction en français et en anglais qui réunit un correcteur, dix dictionnaires, dix guides linguistiques, un prisme de révision, un prisme d’inspection et plusieurs autres outils.

Comment commander ?

Il vous suffit d’envoyer un e-mail à l’adresse  en indiquant vos coordonnées ainsi que le code promo communiqué par le secrétariat.

In de loop van de maand juni en eind augustus 2023, vonden andermaal vergaderingen plaats met de FOD Justitie en de verenigingen van beëdigd vertalers en tolken. Ook de BKVT was aanwezig. De kwestie van de anonimisering van de BVT werd er, na een rijpingsproces van enkele jaren, concreet aangekaart en er werd een ontwerp van Koninklijk Besluit voorgesteld aan de verenigingen.

Dit zijn de grote lijnen.

Op gemotiveerd verzoek kent de Procureur des Konings een uniek anoniem nummer per persoon en per dossier toe. Voor de toekenning van dit anonieme identificatienummer gelden de volgende criteria:

  • er bestaat een gevaar voor de fysieke of psychologische integriteit van de BVT;
  • de BVT voelt zich zodanig bedreigd dat hij/zij niet wil optreden;
  • er bestaat een gevaar voor corruptie.

De FOD heeft ons verzocht om informatie van het werkveld, ervaringen en concrete gevallen te verzamelen om op die manier de tekst van het KB preciezer te kunnen verwoorden en het rapport aan de Koning op te maken, dat is vereist om het KB te motiveren.

Dankzij de bijdragen van de BVT die lid zijn van de BKVT, hebben wij de aandacht van de FOD Justitie kunnen vestigen op verschillende elementen waarmee rekening dient te worden gehouden voor de finale versie en bij de implementatie van dit nieuwe koninklijk besluit.

Met dit initiatief toont de FOD Justitie aan dat hij rekening houdt met de beroepsverenigingen en hun leden en dat hij ze actief wil betrekken bij de ontwikkelingen die hen aanbelangen. Voor ons is dat de gedroomde gelegenheid om te bewijzen dat we uitgelezen partners zijn, waarop de FOD Justitie kan rekenen. Het spreekt voor zich dat dit een boost geeft aan de geloofwaardigheid van onze eisen.

Zin om je stem te laten horen met betrekking tot de thema’s die de beëdigd vertalers en tolken aanbelangen?

Wij zien je getuigenis graag toekomen op het adres: .

LINGUAJURIS
Sectorcommissie Beëdigd Vertalers en Tolken (BVT) van de BKVT
Voor bijkomende informatie: 

Driemaandelijks informatief tijdschrift voor leden en abonnees, De Taalkundige bevat achtergrondartikelen over de vertaalwereld, nieuws uit het buitenland, praktische inlichtingen over nieuwe woordenboeken en vertaalsoftware, informatica, internet, enz. en brengt verslag uit over het reilen en zeilen van de vereniging.

Driemaandelijks informatief tijdschrift voor leden en abonnees, De Taalkundige bevat achtergrondartikelen over de vertaalwereld, nieuws uit het buitenland, praktische inlichtingen over nieuwe woordenboeken en vertaalsoftware, informatica, internet, enz. en brengt verslag uit over het reilen en zeilen van de vereniging.

Dat de koopkracht per gepresteerde vertaal- of tolkdag in de loop der jaren aanzienlijk is uitgehold, valt bezwaarlijk nog groot nieuws te noemen. Aangezien een beroepsvereniging eerst en vooral een belangengroepering is, vroegen we eind 2019 aan onze advocate Karine Roobrouck om vanuit juridisch oogpunt na te gaan in welke mate wij de economische belangen van onze leden kunnen ondersteunen.

De situatie is misschien niet erg zorgwekkend in het geval van een directe commerciële relatie met een eindklant, maar wanneer het gaat om onderaanneming ziet het er veel minder rooskleurig uit. Vertaal- en tolkbureaus (Language Service Providers – LSP’s) krijgen het grootste deel van de koek op de taalmarkt. Al tientallen jaren voeren deze tussenpartijen en freelancers een ongelijke strijd op de markt. Aangezien vooral prijs een bepalende concurrentiële factor is, konden zelfstandige vertalers en tolken niet anders dan bezwijken onder de druk met de daaruit voortvloeiende stagnatie van de tarieven als resultaat.

Al enkele jaren is er zich echter een verandering aan het doorzetten. Eerst en vooral wat de wetgeving betreft. Sinds april 2019 is er de wet die misbruik van een dominante economische positie verbiedt. Het Europees Hof van Justitie heeft een arrest gewezen waarin schijnzelfstandigheid nader omschreven staat. Conferentietolken voldoen volledig aan deze omschrijving. En sinds september 2022 vallen zelfstandigen zonder personeel niet langer binnen het toepassingsgebied van artikel 101 van het Verdrag betreffende de werking van de EU, dat bedrijven verbiedt om deel te nemen aan overleg dat kan leiden tot verminderde concurrentie. Bovendien steeg de inflatie de afgelopen twee jaar tot een breekpunt, waardoor een groot aantal collega’s individueel hun prijzen opgetrokken hebben, maar ook heel wat LSP’s zijn gaan beseffen dat de race to the bottom op zijn zachtst gezegd niet meer leefbaar was.

Zelfstandige vertalers en tolken hebben het lastig, maar dat geldt evenzeer voor de bureaus. Zij hebben te kampen met juridische onzekerheid. Ze kunnen hun onderaannemers niet langer prijzen opleggen zonder het risico op een veroordeling wegens misbruik van een dominante economische positie. Dat bezorgt hen grote hoofdbrekens wanneer ze offertes naar de eindklanten sturen, omdat ze hun marge niet meer op voorhand kennen. De markt had het al zo moeilijk, en ze is volledig instabiel geworden. Plannen op middellange termijn is niet meer haalbaar.

Aangezien de Europese wetgeving collectieve onderhandelingen voor zelfstandigen zonder personeel niet langer verbiedt, besloot de BKVT om deze mogelijkheid te verkennen, in een eerste fase voor de tolken. Als dit project succesvol is, dan overwegen we hetzelfde voor de vertalers. We nodigden de tolken (zowel leden als niet-leden) dan ook uit voor een Zoom-vergadering op 28 juni, om een mogelijke samenwerking te bespreken. De uitkomst van deze brainstormingsessie was dat het belangrijk is voor tolken om zich solidair te tonen bij de behartiging van hun collectieve belangen, al is een algemene consensus vereist om dat ook efficiënt te kunnen doen. Wat de LSP’s zouden zeggen, viel nog af te wachten.

Daarom organiseerde de BKVT op 3 juli een vergadering met hen. Veertien LSP’s, waaronder de grootste, gingen op onze uitnodiging in, wat toch aantoont dat ze beseffen dat overleg tussen LSP’s en hun onderaannemers noodzakelijk is. Een tiental tolken vertegenwoordigde de BKVT, FIU en AIIC. Het was wellicht een primeur dat zo veel LSP’s elkaar ontmoetten om het te hebben over de specifieke problemen op onze markt. Tijdens de vergadering kwamen verschillende punten naar voren. Toen het Charter voor goede praktijken inzake tolkwerk aan bod kwam, stelden we tot onze verrassing vast dat de meeste tolkenbureaus daar vol lof over waren. Sommige gebruiken het bij hun eigen klanten om uit te leggen wat de voorwaarden zijn voor kwaliteitsvol tolkwerk. Andere, die het nog niet kenden, beloofden dan weer om het te gebruiken en om te proberen het zo veel mogelijk na te leven. Uiteindelijk leek het grootste struikelblok in dit stadium dat de tolken nog gesensibiliseerd moeten worden over het bestaan van het charter en het nut ervan. De BKVT zal al het mogelijke doen om hier een referentiedocument van te maken voor de professionals die wij vertegenwoordigen.

Ook artificiële intelligentie kwam aan bod. In de vertaalsector kunnen we daar al langere tijd niet meer omheen, maar voor tolkwerk staat deze technologie nog in haar kinderschoenen. Er zal nog heel wat water naar de zee vloeien voordat de algoritmes niet-verbaal taalgebruik, accenten, syntactische fouten of andere onvolledige zinnen kunnen ontcijferen. Maar AI kan voor de bureaus wel hun projectbeheer automatiseren, en houdt de tolken binnenkort ook gezelschap in de cabine, als “electronic boothmate” met spraakherkenning. We moeten AI zien als een kans. Tolken zullen niet vervangen worden door AI, maar wel door tolken die AI kunnen inzetten om beter werk te leveren.

Het idee van collectieve onderhandelingen werd zeer positief onthaald door alle LSP’s en tolken. Er zal echter een middenweg gevonden moeten worden, zodat zowel tolken als bureaus kunnen kiezen of ze hier al dan niet aan willen deelnemen. Een dergelijke conventionering, zoals die al bestaat voor artsen, mag in geen geval leiden tot een verslechtering van de huidige situatie voor de verschillende werktalen. Integendeel, het is de bedoeling om hiermee te streven naar hogere tarieven. Dat zou voor geconventioneerde tolken het voordeel hebben dat ze niet individueel over de voorwaarden moeten onderhandelen, voor de geconventioneerde bureaus dat ze juridisch gezien geen risico’s lopen en weten wat hun marge is nog voordat ze een offerte versturen, en voor iedereen dat de rust terugkeert op een vandaag compleet instabiele markt.

Als we deze conventionering zouden invoeren, dan is dat pionierswerk in België. We moeten dus behoedzaam en gefaseerd te werk gaan. Na de zomervakantie zullen we opnieuw een grote virtuele vergadering organiseren voor de tolken (leden en niet-leden), om de mogelijkheden te bekijken. Op basis van die adviezen zullen we een “Groenboek” opstellen met de beginselen voor een eventuele conventionering. Dit groenboek zal wijd verspreid worden, zowel bij de tolken als de tolkbureaus, zodat iedereen hier zijn opmerkingen over kan formuleren. Dat zal dan dienen om een “Witboek” te schrijven voor de Belgische mededingingsautoriteit, die er reeds mee ingestemd heeft om ons vooraf te adviseren. Daarna worden hun opmerkingen opgenomen in ons ontwerp en vervolgens gaan we van start met de eerste onderhandelingsronde.

Wat gisteren nog een utopie leek, is vandaag een project dat morgen werkelijkheid kan worden. Want hoop en loze praatjes leiden nergens toe, het is slechts door te handelen en vol te houden dat succes op je pad komt.

Max De Brouwer

Vertaling: Eva Wiertz
Revisie: Nicky Wijns

Sinds het begin van 2023 is er binnen de sectorcommissie beëdigd vertalers en tolken heel wat veranderd, meer bepaald na de organisatie van de reeks opleidingen, gewijd aan het beroep van BVT (drie opleidingen, resp. in februari, maart en april).

Na overleg met Doris Grollmann, voorzitter van de BKVT van 1997 tot 2005 en verantwoordelijk voor de BVT tot in 2020, en Rita Roggen, voorzitter van de BKVT van 2015 tot 2017 en voorzitter van de werkgroep Certificaat LingaJuris en Interact-J, werd beslist om voor de opleidingen voor de BVT van de BKVT weer de naam LinguaJuris te gebruiken.

Om de zichtbaarheid binnen de BKVT en voor de buitenwereld te vergroten wordt LinguaJuris zelfs de officiële naam van de sectorcommissie van beëdigd vertalers en tolken.

Het trio dat sinds 2022 aan het hoofd staat van de SC BVT, gaat gewoon door: Francis Auquier, Gilles Plouvier en Rita Roggen. De functies werden als volgt verdeeld:

  • Francis Auquier, voorzitter
  • Rita Roggen, vicevoorzitter
  • Gilles Plouvier, secretaris-generaal

De BKVT blaast het merk LinguaJuris nieuw leven in om de oorspronkelijke doelstellingen verder te verwezenlijken: de behartiging van de belangen en de bevordering van de kwaliteit van de prestaties van de beëdigd vertalers en tolken in België.

Voor bijkomende informatie: 

L’Inclupédie, dictionnaire des synonymes inclusifs (ou inclunymes) est un tout nouvel outil linguistique qui sera lancé le 30 mai prochain et dont le but est de faciliter la rédaction de textes inclusifs, SANS POINTS MÉDIANS. Le principe est simple : vous saisissez un terme et l’Inclupédie vous propose un synonyme sans marqueur de genre (autrement dit, des termes épicènes/inclusifs).

Les entreprises, les services publics et les personnes privées cherchent de plus en plus à toucher un public aussi large que possible et recourent à cet effet à la langue inclusive. C’est une bonne nouvelle. Le défi consiste pour beaucoup à éviter le point médian qui cristallise souvent les critiques. C’est là que l’Inclupédie vous sera utile !

L’Inclupédie est le fruit du travail de Sophie Hennuy, traductrice, qui souhaite faire découvrir cet outil révolutionnaire en primeur à ses collègues. Toujours dans un souci d’inclusivité, la police utilisée simplifie la lecture pour les personnes dyslexiques et malvoyantes.

Une autre particularité de l’Inclupédie est qu’elle a été financée de manière alternative, en dehors des circuits financiers traditionnels, par le biais d’une plateforme de crowdfunding.

À l’occasion du lancement de l’Inclupédie, les membres de la CBTI bénéficient d’une promotion découverte, à savoir une remise de 20 € pour tout abonnement annuel souscrit entre le 30 mai et le 30 juin, moyennant un code promo que le secrétariat pourra vous communiquer sur demande. L’abonnement vous est ainsi proposé au prix de 100 € au lieu de 120 €.

Disponible dès le 30 mai 2023 sur www.inclupedie.eu
Pour obtenir le code promo : 

De zetel van onze vereniging bevond zich al sinds de oprichting in 1955 aan de Brusselse Montoyerstraat, in de Europese wijk.

Door werken in de Montoyerstraat en de nakende sloop van ons gebouw hebben we echter besloten om te verhuizen.

Sinds 1 april 2023 is die verhuizing een feit: onze nieuwe zetel bevindt zich voortaan op de Keizerslaan 10 in 1000 Brussel.

In dit gebouw kunnen bedrijven en verenigingen hun maatschappelijke zetel vestigen en meteen ook gebruikmaken van zeer nuttige administratieve ondersteuning.

Ons e-mailadres en ons telefoonnummer blijven ongewijzigd.

Wil je contact met ons opnemen?

Belgische Kamer van Vertalers en Tolken Keizerslaan 10 1000 Brussel Tel./Fax: +32 2 513 09 15 

Openingsuren:

  • maandag, dinsdag en donderdag
    9:30-16:30
  • woensdag
    9:30-13:00

Dans le cadre de notre partenariat avec la société ABC Soft, qui distribue l’outil Antidote en Belgique, les membres de la CBTI peuvent bénéficier d’une promo exceptionnelle du 15 mai au 30 juin 2023 : la licence Antidote 11 perpétuelle au prix de 99 euros au lieu de 119 euros et l’abonnement annuel à Antidote+ Personnel au prix de 49 euros au lieu de 59 euros.

Antidote, c’est quoi ?

Il s’agit d’un logiciel de correction grammaticale et d’aide à la rédaction en français et en anglais qui réunit un correcteur, dix dictionnaires, dix guides linguistiques, un prisme de révision, un prisme d’inspection et plusieurs autres outils.

Comment commander ?

Il vous suffit d’envoyer un e-mail à l’adresse  en indiquant vos coordonnées ainsi que le code promo communiqué par le secrétariat.

Op 18 april vond een eerste bijeenkomst plaats om een stand van zaken op te maken op het vlak van AI. Daaruit bleek het belang en het nut om met deze nieuwe werkelijkheid te leren leven, om zoveel mogelijk te informatie verzamelen over het onderwerp en om ook proactief te handelen zodat we achteraf geen overhaaste acties moeten ondernemen.

De impact van AI is al voelbaar in de vertaalsector, door de opkomst van DeepL en Chat GPT. Door die ontwikkelingen krijgen vertalers meer post-editing- of revisietaken. In de tolkwereld zijn projecten als automatische vertolking (Kudo) en de virtuele cabinegenoot (UGent/Europese commissie) al ver gevorderd.

Tijdens de vergaderingen werden verschillende aandachtspunten opgesomd, waaronder gegevensbescherming, intellectuele eigendom en de aanvoer van gegevens.

Wat wordt er verwacht van de BKVT? Op het programma staan: een inventaris en vergelijkende tabel van beschikbare producten, een overzicht van artikels/conferenties over AI en de organisatie van opleidingen die vertalers en tolken in staat stellen om de nieuwe middelen op een goede manier te gebruiken en voornamelijk om de klanten bewust te maken van de sterke en zwakke punten ervan. Heeft u belangstelling voor AI? Laat dat dan zeker weten via mail aan .

In de nasleep van de bijeenkomst van 13 maart heeft het tolkenforum van de BKVT een mail gestuurd naar de vier LSP’s die de openbare aanbesteding van de ministeries binnengehaald hebben. Er werden meerdere bezorgdheden aangekaart in de mail:

  • De modaliteiten voor de organisatie van de tolkdagen;
  • Korte uitvoeringstermijnen voor aanvragen door het cascadesysteem en het belang om alle nodige informatie (onderwerp, locatie, documenten, tolkmodus) aan de tolken mee te geven;
  • De vergoedingsvoorwaarden (indexering, betalingstermijn);
  • De annulatievoorwaarden.

Het tolkenforum heeft de LSP’s ertoe opgeroepen initiatief te nemen en een vergadering te organiseren om een antwoord te bieden op de bezorgdheden of door schriftelijk op de verschillende punten te antwoorden. In de mail wordt de aandacht ook gevestigd op de noodzaak aan een constructieve samenwerking tussen alle partijen. Verder wordt benadrukt dat het belangrijk is dat iedereen nu al in actie komt om de volgende openbare aanbesteding, over 4 jaar, te verbeteren.

De BKVT heeft haar jaarlijks verslag voor 2022 gepubliceerd. U kan het hieronder downloaden.