Een lid stelde me de volgende vraag:
Kan je met de andere partij overeenkomen dat een bepaalde dienstverlening een middelenverbintenis is, ook al is deze verbintenis in se een resultaatsverbintenis?
Hij verwijst daarbij naar de algemene voorwaarden van een verkoper waarin staat: “De partijen erkennen uitdrukkelijk dat XXX en haar partners uitsluitend een middelenverbintenis en geen resultaatsverbintenis onderschrijven.”
Mijns inziens kan dit niet! Artikel 1156 van het Burgerlijk Wetboek stelt:
“Men moet in de overeenkomst nagaan welke de gemeenschappelijke bedoeling van de contracterende partijen is geweest, veeleer dan zich aan de letterlijke zin van de woorden te houden.”
De rechter heeft dus het recht een overeenkomst te herkwalificeren als de feiten uitwijzen dat de kwalificatie die partijen eraan gegeven hebben niet overeenstemt met de werkelijkheid. Wat telt is het al dan niet vast of zeker karakter van het beoogde resultaat.
De wil van de partijen bepaalt of een verbintenis een resultaatsverbintenis dan wel een inspanningsverbintenis is; wettig is de beslissing van de rechter die, op grond van feitelijke gegevens waaruit hij de wil van de partijen afleidt, beslist dat de betwiste verbintenis een resultaatsverbintenis is.” (Cass. 18 mei 1990 te consulteren op www.juridat.be)
Waarom zou een partij zoiets dan willen ‘afdwingen’?
Dit is een truukje om de bewijslast om te keren bij wanprestatie. Bij een resultaatsverbintenis is het uitblijven van het beoogde resultaat genoeg om een fout vast te stellen. De verkoper moet dan aantonen dat er overmacht in het spel was.
Bij een middelenverbintenis moet de koper bewijzen dat de verkoper niet voldoende inspanningen heeft geleverd om het beoogde resultaat te bereiken. Dit is veel moeilijker.
Een voorbeeld: ik verbind mij ertoe als advocaat om tegen 15 september beroep aan te tekenen tegen een vonnis. Het gaat over zeer veel geld. Ik laat mijn cliënt tekenen dat het gaat om een middelenverbintenis en ik vergeet beroep aan te tekenen want het plaatselijk tennistornooi heeft mij volledig in de ban. En het gaat goed. Ik zit in de halve finale….
Als het gaat om een middelenverbintenis, moet mijn cliënt bewijzen dat ik onvoldoende inspanningen heb geleverd. Hoe gaat hij dat aan boord leggen?
Ik moet niets doen. U voelt waarschijnlijk uw bloeddruk stijgen…
Bij een resultaatsverbintenis is het niet aantekenen van het beroep voldoende bewijs dat ik in gebreke ben gebleven. Mijn cliënt moet niets doen. Ik als advocaat kan enkel overmacht inroepen. Ik vrees dat de halve finale van het plaatselijk tennistornooi niet zal volstaan.
Mag u een dergelijke clausule dan tekenen?
Als u diensten afneemt van een grote marktspeler (zoals hier het geval was) zal u vaak voor de keuze worden gesteld: ofwel tekent u, ofwel gaat u maar op een ander.
Als u met deze verkoper toch wilt contracteren dan mag u dat tekenen. Een rechter zal een dergelijke clausule immers herkwalificeren en geen rekening houden met de kwalificatie van de partijen. Hou er wel rekening mee dat u vaak al wel voor “de diensten” zult hebben betaald.
Laat dat echter geen reden zijn om bij de pakken te blijven zitten. Een kordate brief is vaak voldoende.
Een lid stelde me de volgende vraag:
Kan je met de andere partij overeenkomen dat een bepaalde dienstverlening een middelenverbintenis is, ook al is deze verbintenis in se een resultaatsverbintenis?
Hij verwijst daarbij naar de algemene voorwaarden van een verkoper waarin staat: “De partijen erkennen uitdrukkelijk dat XXX en haar partners uitsluitend een middelenverbintenis en geen resultaatsverbintenis onderschrijven.”
Mijns inziens kan dit niet! Artikel 1156 van het Burgerlijk Wetboek stelt:
“Men moet in de overeenkomst nagaan welke de gemeenschappelijke bedoeling van de contracterende partijen is geweest, veeleer dan zich aan de letterlijke zin van de woorden te houden.”
De rechter heeft dus het recht een overeenkomst te herkwalificeren als de feiten uitwijzen dat de kwalificatie die partijen eraan gegeven hebben niet overeenstemt met de werkelijkheid. Wat telt is het al dan niet vast of zeker karakter van het beoogde resultaat.
De wil van de partijen bepaalt of een verbintenis een resultaatsverbintenis dan wel een inspanningsverbintenis is; wettig is de beslissing van de rechter die, op grond van feitelijke gegevens waaruit hij de wil van de partijen afleidt, beslist dat de betwiste verbintenis een resultaatsverbintenis is.” (Cass. 18 mei 1990 te consulteren op www.juridat.be)
Waarom zou een partij zoiets dan willen ‘afdwingen’?
Dit is een truukje om de bewijslast om te keren bij wanprestatie. Bij een resultaatsverbintenis is het uitblijven van het beoogde resultaat genoeg om een fout vast te stellen. De verkoper moet dan aantonen dat er overmacht in het spel was.
Bij een middelenverbintenis moet de koper bewijzen dat de verkoper niet voldoende inspanningen heeft geleverd om het beoogde resultaat te bereiken. Dit is veel moeilijker.
Een voorbeeld: ik verbind mij ertoe als advocaat om tegen 15 september beroep aan te tekenen tegen een vonnis. Het gaat over zeer veel geld. Ik laat mijn cliënt tekenen dat het gaat om een middelenverbintenis en ik vergeet beroep aan te tekenen want het plaatselijk tennistornooi heeft mij volledig in de ban. En het gaat goed. Ik zit in de halve finale….
Als het gaat om een middelenverbintenis, moet mijn cliënt bewijzen dat ik onvoldoende inspanningen heb geleverd. Hoe gaat hij dat aan boord leggen?
Ik moet niets doen. U voelt waarschijnlijk uw bloeddruk stijgen…
Bij een resultaatsverbintenis is het niet aantekenen van het beroep voldoende bewijs dat ik in gebreke ben gebleven. Mijn cliënt moet niets doen. Ik als advocaat kan enkel overmacht inroepen. Ik vrees dat de halve finale van het plaatselijk tennistornooi niet zal volstaan.
Mag u een dergelijke clausule dan tekenen?
Als u diensten afneemt van een grote marktspeler (zoals hier het geval was) zal u vaak voor de keuze worden gesteld: ofwel tekent u, ofwel gaat u maar op een ander.
Als u met deze verkoper toch wilt contracteren dan mag u dat tekenen. Een rechter zal een dergelijke clausule immers herkwalificeren en geen rekening houden met de kwalificatie van de partijen. Hou er wel rekening mee dat u vaak al wel voor “de diensten” zult hebben betaald.
Laat dat echter geen reden zijn om bij de pakken te blijven zitten. Een kordate brief is vaak voldoende.